Mức Đóng BHXH, BHYT, BHTN 2025: Kế Toán Cần Biết

Từ ngày 1/7/2025, mức lương cơ sở sẽ chính thức tăng lên 2.340.000 đồng/tháng, kéo theo nhiều thay đổi quan trọng về mức đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc như BHXH, BHYT, BHTN. Đây là thông tin kế toán tiền lương và nhân sự cần nắm rõ để kịp thời điều chỉnh bảng lương, hạch toán chi phí và tránh sai sót trong việc kê khai – nộp bảo hiểm cho người lao động.

Trong bài viết dưới đây, Lê Ánh Education sẽ tổng hợp đầy đủ mức đóng BHXH, BHYT, BHTN năm 2025 mới nhất theo từng đối tượng, tỷ lệ đóng của người lao động – người sử dụng lao động, cùng các lưu ý kế toán cần biết để cập nhật kịp thời và thực hiện đúng quy định.

I. Mức lương làm căn cứ đóng bảo hiểm năm 2025

1. Cập nhật mức lương cơ sở mới từ 01/07/2025

Theo Nghị quyết số 126/2024/QH15 và dự thảo Nghị định điều chỉnh lương cơ sở năm 2025, từ ngày 01/07/2025, mức lương cơ sở chính thức được điều chỉnh lên 2.340.000 đồng/tháng (tăng 220.000 đồng so với mức 2.100.000 đồng hiện hành).

Đây là lần tăng lương cơ sở tiếp theo nhằm cải thiện thu nhập cho người lao động hưởng lương ngân sách, đồng thời làm căn cứ tính đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc với nhóm đối tượng thuộc khu vực hành chính sự nghiệp và người lao động hưởng lương theo hệ số.

2. Vai trò của mức lương cơ sở trong việc xác định tiền đóng bảo hiểm

Mức lương cơ sở là yếu tố nền tảng để tính mức đóng bảo hiểm với các nhóm đối tượng cụ thể, bao gồm:

- Cán bộ, công chức, viên chức: Mức đóng bảo hiểm được tính theo hệ số lương nhân với mức lương cơ sở.

- Doanh nghiệp: Dù mức đóng bảo hiểm của người lao động khu vực ngoài quốc doanh chủ yếu căn cứ theo mức tiền lương ghi trên hợp đồng, nhưng mức sàn và trần đóng bảo hiểm lại được xác định theo lương cơ sở, cụ thể:

Mức tối thiểu để đóng BHXH = Lương tối thiểu vùng

Mức tối đa để đóng BHXH, BHYT = 20 lần lương cơ sở

Ví dụ: 20 × 2.340.000 = 46.800.000 đồng/tháng là mức trần đóng BHXH, BHYT

Mức lương cơ sở còn là căn cứ xác định mức trợ cấp một lần, lương hưu, trợ cấp thai sản, ốm đau và mức phạt vi phạm liên quan đến bảo hiểm (do áp dụng theo mức lương cơ sở tại thời điểm vi phạm)

>>> Xem thêm: Học Kế Toán Thuế Online: Hướng Dẫn Từ A Đến Z

II. Tỷ lệ đóng BHXH, BHYT, BHTN năm 2025

Việc xác định đúng tỷ lệ đóng bảo hiểm là yếu tố cốt lõi trong công tác tính lương, trích nộp và hạch toán chi phí cho doanh nghiệp. Theo quy định hiện hành (chưa có thay đổi trong Luật sửa đổi đến thời điểm tháng 6/2025), mức đóng BHXH, BHYT, BHTN áp dụng từ 01/07/2025 vẫn được giữ nguyên về tỷ lệ, nhưng căn cứ tính (lương) có thể thay đổi do lương tối thiểu vùng và các yếu tố liên quan đến mức lương cơ sở mới.

1. Tỷ lệ đóng của người lao động

Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên có trách nhiệm trích từ tiền lương của mình để đóng các khoản bảo hiểm như sau:

Lưu ý: Các khoản này được khấu trừ trực tiếp từ tiền lương tháng của người lao động và không phân biệt lao động thử việc hay chính thức, nếu ký hợp đồng đủ điều kiện thì đều phải tham gia.

2. Tỷ lệ đóng của người sử dụng lao động

Doanh nghiệp (người sử dụng lao động) có trách nhiệm đóng bảo hiểm cho người lao động với các mức như sau:

Lưu ý: Doanh nghiệp cần tính vào chi phí để trích nộp đúng theo từng tháng. Các khoản này được hạch toán vào chi phí doanh nghiệp, không trừ vào lương người lao động.

3. Tổng mức đóng toàn bộ (Người lao động + Doanh nghiệp)

Tổng cộng, mỗi người lao động sẽ có 32% tiền lương tháng được trích nộp vào các quỹ bảo hiểm – trong đó doanh nghiệp chịu 21,5%, người lao động chịu 10,5%.

Gợi ý cho kế toán: Khi lập bảng lương từ tháng 7/2025 trở đi, kế toán cần lưu ý:

• Kiểm tra lại mức lương đóng bảo hiểm (đặc biệt nếu có điều chỉnh lương cơ bản hoặc phụ cấp).
• Tính đúng trần và sàn mức đóng nếu lương người lao động cao hơn 20 lần mức lương cơ sở hoặc thấp hơn lương tối thiểu vùng.
• Hạch toán chi phí đúng kỳ và nộp đúng hạn để tránh bị phạt nộp chậm bảo hiểm

III. Mức tiền đóng tối thiểu và tối đa theo lương cơ sở mới

Với việc điều chỉnh mức lương cơ sở từ ngày 01/07/2025 lên 2.340.000 đồng/tháng (theo quy định mới nhất), các mức tiền tối thiểu và tối đa để làm căn cứ đóng BHXH cũng thay đổi tương ứng. Kế toán cần đặc biệt lưu ý những giới hạn này để không trích thiếu hoặc vượt mức quy định.

1. Mức tiền lương tối thiểu để đóng BHXH bắt buộ

Đối với người lao động làm việc trong điều kiện bình thường, mức lương thấp nhất làm căn cứ đóng BHXH là bằng mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định (không phụ thuộc vào lương cơ sở).

Tuy nhiên, đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động hưởng lương theo hệ số, mức đóng thấp nhất là bằng mức lương cơ sở, tức 2.340.000 đồng/tháng từ 01/07/2025.

Trong trường hợp người lao động làm công việc nặng nhọc, độc hại, mức lương đóng tối thiểu phải cao hơn ít nhất 5–7%.

2. Mức tiền lương tối đa để đóng BHXH

Căn cứ theo quy định hiện hành của Luật BHXH: Mức tiền lương tối đa để đóng BHXH, BHYT là 20 lần mức lương cơ sở.

Từ 01/07/2025: Lương cơ sở = 2.340.000 đồng

→ Mức lương đóng tối đa = 2.340.000 × 20 = 46.800.000 đồng/tháng

Mức này áp dụng cho việc đóng BHXH bắt buộc (hưu trí, tử tuất, ốm đau, thai sản, TNLĐ-BNN) và BHYT.

Riêng BHTN, trần mức đóng vẫn tính theo 20 lần lương tối thiểu vùng, không theo lương cơ sở.

3. Bảng minh họa mức đóng theo từng đối tượng lao động

Lưu ý:

- Mức đóng thực tế còn tùy thuộc vào vùng lương tối thiểu và thỏa thuận với người lao động.

- Một số đối tượng như lao động làm việc dưới 1 tháng không thuộc diện bắt buộc phải đóng BHXH.

- Đối với lao động thời vụ từ 1–3 tháng, nếu ký hợp đồng lao động đúng quy định, vẫn phải tham gia BHXH.

Kế toán cần lưu ý:

• Luôn đối chiếu mức lương làm căn cứ đóng với mức tối thiểu – tối đa tương ứng.
• Khi điều chỉnh lương, cần cập nhật lại mức đóng BHXH ngay kỳ tiếp theo.
• Việc trích thiếu sẽ bị truy thu, còn trích vượt quá mức tối đa sẽ không được chấp nhận và có thể ảnh hưởng đến chi phí hợp lý khi quyết toán thuế.

IV. Các đối tượng bắt buộc tham gia BHXH, BHYT, BHTN năm 2025

Theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế và Luật Việc làm, được cập nhật và áp dụng thống nhất trên toàn quốc, các đối tượng sau đây bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp nếu đáp ứng điều kiện nhất định.

1. Người lao động ký hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên

Đây là nhóm đối tượng bắt buộc phổ biến nhất. Bao gồm người lao động làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn, không xác định thời hạn hoặc hợp đồng mùa vụ từ đủ 1 tháng trở lên.

Từ tháng 7/2025, kế toán cần lưu ý điều chỉnh mức đóng tương ứng theo mức lương cơ sở mới, đồng thời khai báo chính xác trên hệ thống BHXH điện tử.

Lưu ý: Người lao động ký hợp đồng dưới 1 tháng không thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHXH, BHYT, BHTN – nhưng có thể tham gia BHYT theo hộ gia đình nếu muốn.

2. Người lao động thử việc có thỏa thuận đóng BHXH

Theo khoản 1 Điều 2 Luật BHXH năm 2014, người đang trong thời gian thử việc không bắt buộc đóng BHXH. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp và người lao động có thỏa thuận bằng văn bản về việc đóng BHXH trong thời gian thử việc, thì vẫn được chấp nhận và tính vào quá trình tham gia liên tục.

Điều này giúp người lao động không bị ngắt quãng quá trình tham gia, đặc biệt khi xét điều kiện hưởng chế độ thai sản, ốm đau, nghỉ hưu…

3. Hộ kinh doanh cá thể có thuê lao động

Chủ hộ kinh doanh cá thể thuộc đối tượng bắt buộc tham gia BHXH bắt buộc và người lao động làm việc cho hộ kinh doanh cá thể theo hợp đồng từ 1 tháng trở lên thì phải tham gia BHXH, BHYT và BHTN đầy đủ, như quy định với doanh nghiệp.

Trong trường hợp này, hộ kinh doanh đóng vai trò như người sử dụng lao động, có trách nhiệm khấu trừ và nộp đầy đủ phần nghĩa vụ.

4. Trường hợp không bắt buộc đóng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN)

Không phải người lao động nào cũng bắt buộc tham gia BHTN. Một số trường hợp không thuộc diện bắt buộc đóng, bao gồm:

• Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động dưới 3 tháng.
• Người lao động đang làm việc tại vùng đặc biệt khó khăn hoặc làm việc thời vụ tại các đơn vị không đủ điều kiện thành lập doanh nghiệp.
• Người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam: chỉ phải tham gia BHXH (hưu trí và tử tuất), không tham gia BHTN theo Luật Việc làm.

Riêng với BHYT, mọi công dân đều bắt buộc phải tham gia (dù qua doanh nghiệp, hộ gia đình hay trường học).

Lời khuyên từ chuyên gia kế toán Lê Ánh:

“Khi có sự thay đổi về mức lương cơ sở, kế toán cần không chỉ cập nhật số liệu mà còn kiểm tra tính đồng bộ của toàn bộ hệ thống tính lương, bảo hiểm và thuế. Sự chính xác trong từng chi tiết nhỏ sẽ giúp doanh nghiệp tránh được rủi ro phạt hành chính hoặc truy thu bảo hiểm về sau.”

Việc cập nhật mức đóng BHXH, BHYT, BHTN năm 2025 là trách nhiệm không thể thiếu của bộ phận kế toán – nhân sự trong doanh nghiệp, nhằm đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật và tránh các rủi ro bị truy thu, xử phạt.

Hy vọng bài viết trên của Lê Ánh Education đã giúp bạn có cái nhìn đầy đủ, chính xác và dễ áp dụng vào công việc.

>>> Xem thêm: Sai Lầm Thường Gặp Khi Tự Học Kế Toán Và Cách Khắc Phục