Báo Cáo Thuế Là Gì? Các Loại Báo Cáo Thuế Cần Nộp

Báo cáo thuế là một phần thiết yếu trong hoạt động kinh doanh, giúp doanh nghiệp và hộ kinh doanh đảm bảo tuân thủ pháp luật, đồng thời phản ánh minh bạch tình hình tài chính. Trong bài viết này, hãy cùng Lê Ánh Education tìm hiểu báo cáo thuế là gì và các loại báo cáo thuế quan trọng mà doanh nghiệp cần nộp, từ đó giúp bạn có cái nhìn rõ ràng và sẵn sàng tuân thủ đúng quy định thuế hiện hành.

1. Báo cáo thuế là gì?

Báo cáo thuế là tổng hợp các loại báo cáo tài chính, khai thuế và các chứng từ liên quan đến hoạt động kinh doanh mà doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh phải nộp cho cơ quan thuế định kỳ theo quy định pháp luật.

Các báo cáo này bao gồm thông tin về doanh thu, chi phí, thuế phải nộp, thuế đã nộp, và các khoản thuế được hoàn lại (nếu có), nhằm minh bạch hóa tình hình kinh doanh và đảm bảo việc đóng thuế đầy đủ cho nhà nước.

Vai trò của báo cáo thuế

Báo cáo thuế có vai trò quan trọng trong quản lý tài chính và tuân thủ pháp luật, bởi nó giúp cơ quan thuế nắm bắt được tình hình hoạt động của doanh nghiệp, từ đó đánh giá, kiểm soát và quản lý việc thu thuế hiệu quả. Đồng thời, báo cáo thuế là cơ sở giúp doanh nghiệp xác định chính xác các nghĩa vụ thuế, từ đó đảm bảo rằng không bị truy thu hay xử phạt do sai sót hoặc vi phạm trong kê khai thuế.

Tại sao cần thực hiện báo cáo thuế đầy đủ và đúng hạn?

Việc thực hiện báo cáo thuế đầy đủ và đúng hạn không chỉ giúp doanh nghiệp tránh các hình phạt, lãi phạt do vi phạm thời hạn nộp thuế mà còn tạo dựng uy tín với cơ quan quản lý nhà nước. Báo cáo thuế kịp thời và chính xác giúp doanh nghiệp quản lý tài chính tốt hơn, duy trì mối quan hệ hợp tác với cơ quan thuế và đảm bảo hoạt động kinh doanh ổn định, tuân thủ đúng quy định pháp luật.

>>> Tham khảo: Học Kế Toán Thuế Cho Người Mới Bắt Đầu – Hướng Dẫn Từng Bước

2. Các loại báo cáo thuế phổ biến

Doanh nghiệp và hộ kinh doanh thường phải nộp các loại báo cáo thuế phổ biến sau để tuân thủ quy định về thuế và tài chính:

- Báo cáo thuế Giá trị gia tăng (GTGT)

Đối tượng áp dụng: Áp dụng cho các doanh nghiệp nộp thuế theo phương pháp khấu trừ.
Nội dung: Tờ khai thuế GTGT phản ánh số thuế GTGT đầu ra (thuế thu từ khách hàng) và số thuế GTGT đầu vào (thuế đã trả cho nhà cung cấp). Thuế GTGT phải nộp sẽ là chênh lệch giữa thuế đầu ra và đầu vào.
Tần suất nộp: Hàng tháng hoặc hàng quý, tùy thuộc vào doanh thu của doanh nghiệp.

- Báo cáo thuế Thu nhập cá nhân (TNCN)

Đối tượng áp dụng: Các doanh nghiệp có nhân viên phải kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân cho người lao động.
Nội dung: Tờ khai thuế TNCN tổng hợp thu nhập chịu thuế của nhân viên và số thuế TNCN phải nộp trong kỳ. Doanh nghiệp khấu trừ số thuế này từ thu nhập của nhân viên để nộp cho cơ quan thuế.
Tần suất nộp: Hàng tháng hoặc hàng quý, tùy theo số lượng nhân viên và quy mô doanh nghiệp.

- Báo cáo thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN)

Đối tượng áp dụng: Tất cả các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh và phát sinh thu nhập chịu thuế.
Nội dung: Tờ khai thuế TNDN xác định số thuế phải nộp dựa trên thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp. Số thuế này được tính dựa trên thu nhập sau khi đã trừ đi các chi phí hợp lý được phép trừ.
Tần suất nộp: Hàng quý (tạm tính) và quyết toán cuối năm. Doanh nghiệp cần thực hiện quyết toán thuế TNDN vào cuối năm để điều chỉnh số thuế phải nộp dựa trên kết quả kinh doanh cả năm.

- Báo cáo thuế cho hộ kinh doanh

Đối tượng áp dụng: Các hộ kinh doanh cá thể có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên.
Nội dung: Báo cáo thuế hộ kinh doanh thường bao gồm các loại thuế trực tiếp như thuế GTGT, thuế TNCN và thuế môn bài, được tính dựa trên doanh thu ước tính hoặc kê khai thực tế của hộ kinh doanh.
Tần suất nộp: Định kỳ theo tháng, quý, hoặc năm tùy thuộc vào quy mô và quy định của cơ quan thuế địa phương.

3. Báo cáo thuế gồm những gì?

Báo cáo thuế là tập hợp các báo cáo tài chính và tờ khai thuế mà doanh nghiệp cần nộp định kỳ cho cơ quan thuế. Các báo cáo này giúp cơ quan quản lý thuế theo dõi tình hình kinh doanh, thu nhập, chi phí, và nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp.

Các thành phần chính của Báo cáo thuế doanh nghiệp

Tờ khai Thuế Giá trị gia tăng (GTGT): Phản ánh thuế giá trị gia tăng đầu ra và đầu vào của doanh nghiệp.

Tờ khai Thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN): Được lập để kê khai mức thuế doanh nghiệp phải nộp dựa trên thu nhập chịu thuế.

Tờ khai Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN): Áp dụng cho các doanh nghiệp có nhân viên, thể hiện thuế thu nhập cá nhân của người lao động cần phải nộp.

Báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn: Báo cáo này nhằm thống kê số lượng hóa đơn doanh nghiệp đã sử dụng, hủy bỏ, hoặc phát hành trong kỳ.

Báo cáo thuế cuối năm bao gồm các báo cáo tổng hợp cho cả năm tài chính, cụ thể:

Báo cáo tài chính năm: Bao gồm các báo cáo như Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

Quyết toán thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN): Báo cáo tổng hợp mức thu nhập chịu thuế trong năm và số thuế TNDN phải nộp.

Quyết toán thuế Thu nhập cá nhân (TNCN): Báo cáo tổng hợp thu nhập của người lao động trong năm và số thuế TNCN phải nộp.

Báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn: Được lập để báo cáo chi tiết số lượng hóa đơn đã sử dụng, tồn kho, hoặc hủy trong năm.

Sự khác biệt giữa báo cáo thuế hàng tháng và báo cáo thuế quý:

Báo cáo thuế hàng tháng:

Đối tượng áp dụng: Doanh nghiệp có quy mô lớn hoặc đạt mức doanh thu nhất định theo quy định.

Nội dung cần có: Tờ khai thuế GTGT và Tờ khai thuế TNCN. Các báo cáo này phải nộp hàng tháng, thể hiện chi tiết số thuế GTGT và TNCN phát sinh trong tháng.

Báo cáo thuế theo quý:

Đối tượng áp dụng: Doanh nghiệp nhỏ và vừa, hoặc các doanh nghiệp có doanh thu dưới mức quy định.

Nội dung cần có: Tờ khai thuế GTGT, Tờ khai thuế TNCN, và Tờ khai thuế TNDN tạm tính. Báo cáo thuế quý phản ánh số thuế phát sinh trong quý, giúp doanh nghiệp kê khai và nộp thuế kịp thời.

4. Lịch nộp báo cáo thuế năm 2024

- Báo cáo theo tháng

Thuế Giá trị gia tăng (GTGT) và Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN):
Thời hạn nộp tờ khai và tiền thuế cho tháng trước: Ngày 20 của tháng tiếp theo.

Ví dụ: Tờ khai và tiền thuế GTGT, TNCN của tháng 1/2024 phải nộp chậm nhất vào ngày 20/2/2024.

- Báo cáo theo quý

Thuế GTGT và TNCN
Thời hạn nộp tờ khai và tiền thuế cho quý trước: Ngày cuối cùng của tháng đầu tiên trong quý tiếp theo.

Ví dụ: Tờ khai và tiền thuế GTGT, TNCN của quý I/2024 phải nộp chậm nhất vào ngày 30/4/2024.

Thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) tạm tính:
Thời hạn nộp tiền thuế TNDN tạm tính cho quý trước: Ngày 30 của tháng đầu tiên trong quý tiếp theo.

Ví dụ: Tiền thuế TNDN tạm tính của quý I/2024 phải nộp chậm nhất vào ngày 30/4/2024.

- Báo cáo theo năm

Báo cáo tài chính, Quyết toán thuế TNDN và TNCN:
Thời hạn nộp: Ngày cuối cùng của tháng thứ 3 kể từ ngày kết thúc năm tài chính.

Ví dụ: Báo cáo tài chính và quyết toán thuế cho năm 2023 phải nộp chậm nhất vào ngày 31/3/2024.

Lệ phí môn bài: Thời hạn nộp tờ khai (nếu có thay đổi) và tiền lệ phí: Ngày 30/1 hàng năm.

Lưu ý: Nếu không có thay đổi về vốn hoặc quy mô kinh doanh, doanh nghiệp chỉ cần nộp tiền lệ phí môn bài mà không cần nộp tờ khai.

Để tránh bị phạt do nộp báo cáo muộn cần lưu ý:

Theo dõi sát sao lịch nộp báo cáo: Sử dụng lịch nhắc nhở hoặc phần mềm quản lý để đảm bảo không bỏ lỡ các thời hạn quan trọng.
Chuẩn bị hồ sơ sớm: Bắt đầu chuẩn bị các báo cáo và tờ khai trước thời hạn nộp ít nhất 5-7 ngày để có thời gian kiểm tra và chỉnh sửa nếu cần.
Kiểm tra ngày nghỉ: Nếu thời hạn nộp rơi vào ngày nghỉ hoặc ngày lễ, thời hạn sẽ được dời đến ngày làm việc tiếp theo. Tuy nhiên, để an toàn, nên hoàn thành việc nộp trước ngày nghỉ.
Lưu trữ chứng từ nộp: Giữ lại biên lai hoặc xác nhận nộp báo cáo và tiền thuế để làm bằng chứng trong trường hợp cần thiết.

5. Quy trình nộp báo cáo thuế

Để đảm bảo báo cáo thuế đúng quy định, doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:

Chuẩn bị dữ liệu tài chính: Tập hợp và kiểm tra các chứng từ, hóa đơn bán hàng, mua hàng, lương, và các chi phí liên quan để lập báo cáo thuế chính xác.

Lập báo cáo thuế: Sử dụng phần mềm kế toán hoặc Excel để lập các tờ khai thuế cần thiết như thuế GTGT, TNCN, TNDN, và báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn. Đảm bảo rằng các số liệu đã được kiểm tra kỹ lưỡng để tránh sai sót.

Đăng nhập vào cổng thông tin thuế điện tử: Truy cập vào hệ thống của Tổng cục Thuế tại https://thuedientu.gdt.gov.vn và đăng nhập bằng mã số thuế và mật khẩu của doanh nghiệp.

Tải lên và gửi tờ khai thuế: Chọn chức năng “Nộp tờ khai” hoặc “Nộp thuế” trên cổng thông tin.

Tải các tờ khai thuế đã chuẩn bị sẵn và gửi đi. Hệ thống sẽ xác nhận và cấp biên lai điện tử cho mỗi tờ khai.
Kiểm tra tình trạng nộp: Sau khi nộp báo cáo thuế, doanh nghiệp cần kiểm tra tình trạng nộp trên cổng thông tin để đảm bảo rằng tờ khai đã được tiếp nhận thành công.

Nộp báo cáo thuế online là phương pháp thuận tiện và nhanh chóng, giúp doanh nghiệp giảm thiểu thủ tục giấy tờ và tránh sai sót trong kê khai. Các phần mềm và hệ thống phổ biến bao gồm:

Cổng thông tin thuế điện tử của Tổng cục Thuế:

Doanh nghiệp có thể truy cập https://thuedientu.gdt.gov.vn để nộp báo cáo thuế.

Sau khi đăng nhập, chọn các chức năng “Nộp tờ khai” và “Nộp thuế”, tải lên các file tờ khai đã lập sẵn và nộp cho cơ quan thuế.

Sử dụng phần mềm HTKK:

HTKK (Hỗ trợ kê khai) là phần mềm chính thức của Tổng cục Thuế, giúp doanh nghiệp lập và kiểm tra các tờ khai thuế trước khi tải lên cổng thông tin.

Sau khi lập tờ khai trên HTKK, doanh nghiệp có thể xuất file XML và nộp qua cổng thuế điện tử.

Phần mềm kê khai của bên thứ ba: Một số doanh nghiệp sử dụng các phần mềm kê khai của các nhà cung cấp khác, như MISA, Fast, và TaxOnline. Các phần mềm này thường hỗ trợ nộp thuế trực tuyến và tích hợp tốt với hệ thống của Tổng cục Thuế.

Lưu ý: Đảm bảo chữ ký số của doanh nghiệp vẫn còn hiệu lực và đã được tích hợp vào phần mềm để ký số trước khi nộp tờ khai.

6. Mẫu báo cáo thuế thường dùng

a. Hồ sơ mẫu báo cáo thuế GTGT

Để báo cáo thuế GTGT, doanh nghiệp cần chuẩn bị các mẫu giấy tờ như sau:

Phương pháp khấu trừ:

Tờ khai thuế GTGT (mẫu 01/GTGT).
Bảng kê hóa đơn thuế GTGT đầu ra (mẫu 01-1/GTGT).
Bảng kê hóa đơn hàng hóa dịch vụ bán ra.xls
Bảng kê hóa đơn thuế GTGT đầu vào (mẫu 01-2/GTGT).
Bảng kê hóa đơn hàng hóa dịch vụ mua vào.doc
Các phụ lục khác (nếu có).

Phương pháp trực tiếp:

Tờ khai thuế GTGT trực tiếp theo GTGT (mẫu 03/GTGT).
Tờ khai thuế giá trị gia tăng theo phương pháp trực tiếp.doc
Tờ khai thuế GTGT trực tiếp theo doanh thu (mẫu 04/GTGT).
Tờ khai thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp trên doanh thu.doc
Bảng kê hóa đơn thuế GTGT đầu ra (mẫu 04-1/GTGT).
Bảng kê hàng hóa dịch vụ bán ra theo phương pháp trực tiếp.doc

Sau đó, doanh nghiệp sử dụng phần mềm HTKK để thực hiện các bước sau:

Đăng nhập và chọn loại tờ khai GTGT.
Nhập thông tin và kiểm tra.
Xuất hóa đơn dưới dạng file XML.
Nộp file XML báo cáo thuế GTGT trực tuyến.

b. Hồ sơ khai thuế thu nhập cá nhân

Khai thuế thu nhập cá nhân.doc

Để báo cáo thuế TNDN, doanh nghiệp có thể thực hiện các bước sau trên phần mềm HTKK:

Đăng nhập vào tài khoản và chọn mục "quyết toán thuế TNDN".

Điền thông tin như năm quyết toán, danh mục nghề nghiệp, và phụ lục kê khai.

Chọn "đồng ý" để tiếp tục.

Điền các chỉ tiêu theo biểu mẫu hiển thị.

Hoàn thành quá trình nhập dữ liệu và xuất kết quả dưới dạng XML để gửi trực tuyến đến Cơ quan Thuế.

c. Hồ sơ khai thuế tiêu thụ đặc biệt

Khai thuế tiêu thụ đặc biệt.doc

Để nộp thuế TTĐB, đối tượng cần chuẩn bị hồ sơ kê khai thuế tiêu thụ đặc biệt theo quy định của Thông tư 156/2013/TT-BTC, bao gồm:

Tờ kê khai thuế tiêu thụ đặc biệt theo mẫu số 01/TTĐB, có thể tải về từ trang web chính thức của cơ quan thuế hoặc từ nguồn tin đáng tin cậy.
Bản kê hóa đơn bán hàng, dịch vụ đã được bán ra, chuẩn bị theo mẫu 01-1/TTĐB.
Bản kê hóa đơn bán hàng, dịch vụ đã được mua vào, chuẩn bị theo mẫu 01-2/TTĐB.

d. Hồ sơ khai thuế bảo vệ môi trường và thuế tài nguyên

Khai thuế bảo vệ môi trường và thuế tài nguyên.doc

Để khai phí bảo vệ môi trường khi khai thác khoáng sản, các bước thực hiện như sau:

Nộp hồ sơ khai phí:

Tổ chức hoặc cá nhân khai thác khoáng sản gửi hồ sơ khai phí bảo vệ môi trường đến cơ quan thuế quản lý và nơi kê khai nộp thuế tài nguyên.
Trong trường hợp tổ chức thu mua khoáng sản đăng ký nộp thuế thay cho người khai thác, tổ chức đó cũng phải nộp hồ sơ khai phí bảo vệ môi trường tới cơ quan thuế quản lý cơ sở thu mua.

Tiếp nhận hồ sơ:

Hồ sơ có thể nộp trực tiếp tại trụ sở cơ quan thuế. Trong trường hợp này, công chức thuế tiếp nhận hồ sơ, ghi dấu tiếp nhận, thời gian nhận, và ghi vào sổ văn thư của cơ quan thuế.
Nếu gửi qua bưu chính, công chức thuế đóng dấu ngày nhận và ghi vào sổ văn thư của cơ quan thuế.

Thông tin cụ thể:

Hồ sơ bao gồm tờ khai phí bảo vệ môi trường cho khai thác khoáng sản theo mẫu số 01/BVMT theo Thông tư 156/2013/TT-BTC.
Số lượng hồ sơ cần chuẩn bị là 01 bộ.
Không có yêu cầu trả kết quả cho người nộp thuế.
Quy trình thực hiện bởi tổ chức và cá nhân, với cơ quan thực hiện là Chi cục thuế.Căn cứ pháp lý bao gồm
các văn bản như Luật Quản lý thuế, Nghị định của Chính phủ và các Thông tư hướng dẫn thi hành liên quan.

Việc hiểu rõ các loại báo cáo thuế và quy trình nộp là một phần quan trọng giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định pháp luật và tránh các rủi ro không đáng có. Hy vọng rằng qua bài viết này của Lê Ánh Education, bạn đã nắm rõ được báo cáo thuế là gì và các loại báo cáo thuế cần nộp, từ đó có thể chuẩn bị tốt hơn cho các kỳ báo cáo thuế sắp tới, góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

>>> Xem thêm: Học Chứng Chỉ Đại Lý Thuế Ở Đâu Uy Tín Và Hiệu Quả?