Quy Trình Giải Quyết Chế Độ Dưỡng Sức Phục Hồi Sức Khỏe

Mục lục

Chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe là một quyền lợi quan trọng trong hệ thống bảo hiểm xã hội. Chế độ này giúp người lao động có thêm thời gian nghỉ ngơi, phục hồi sau giai đoạn ốm đau hoặc thai sản, đồng thời được nhận trợ cấp từ quỹ bảo hiểm xã hội.

Trong thực tế, không ít doanh nghiệp và người lao động còn lúng túng: ai đủ điều kiện hưởng, thời gian nghỉ bao nhiêu ngày, tính tiền thế nào, hồ sơ gồm những gì, nộp ở đâu, ai chi trả…

Bài viết dưới đây, leanh.edu.vn sẽ tổng hợp và hệ thống lại quy trình giải quyết chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe theo quy định pháp luật hiện hành để bộ phận nhân sự và kế toán dễ dàng áp dụng.

1. Đối tượng và điều kiện hưởng Chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe

1.1. Người lao động thuộc diện áp dụng

Đối tượng được xem xét hưởng dưỡng sức phục hồi sức khỏe là người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, đang làm việc tại doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức.

Chế độ này không áp dụng cho người đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng.

Người lao động phải vừa kết thúc thời gian nghỉ ốm đau hoặc nghỉ chế độ thai sản theo quy định và đã quay trở lại làm việc. Chỉ khi hội đủ hai yếu tố này, doanh nghiệp mới bắt đầu xem xét việc giải quyết chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe.

1.2. Điều kiện về tình trạng sức khỏe

Điều kiện quan trọng là sức khỏe của người lao động sau khi quay lại làm việc vẫn chưa phục hồi. Việc đánh giá không dựa trên cảm nhận chủ quan của cá nhân người lao động, cũng không yêu cầu bắt buộc phải có giấy tờ y tế riêng cho dưỡng sức phục hồi sức khỏe.

Quyền đánh giá thuộc về người sử dụng lao động và Ban chấp hành Công đoàn cơ sở (nếu có). Doanh nghiệp có thể trao đổi với quản lý trực tiếp, bộ phận nhân sự để có cái nhìn tổng thể. Trường hợp đơn vị chưa có Công đoàn, người đại diện theo pháp luật hoặc Giám đốc công ty là người quyết định.

1.3. Điều kiện về thời gian 30 ngày

Thời gian là yếu tố bắt buộc: trong vòng 30 ngày đầu kể từ ngày người lao động quay trở lại làm việc sau đợt nghỉ ốm đau hoặc thai sản, nếu sức khỏe chưa phục hồi, doanh nghiệp mới được giải quyết chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe.

Ví dụ:

Chị B nghỉ thai sản đến hết ngày 30/9 và quay lại làm việc từ ngày 1/10.
Trong khoảng thời gian từ 1/10 đến 30/10, nếu sức khỏe chưa hồi phục, chị B và doanh nghiệp có thể xem xét cho chị nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe.
Nếu đến ngày 5/11 chị B mới đề xuất thì đã quá 30 ngày, không còn đủ điều kiện hưởng.

Bộ phận nhân sự cần theo dõi chặt ngày người lao động đi làm lại và chủ động tư vấn để tránh mất quyền lợi do quá hạn.

>>>>> Xem nhiều: Khóa học hành chính nhân sự ở Hà Nội

2. Thời gian nghỉ và mức hưởng chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe

2.1. Thời gian nghỉ tối đa theo từng trường hợp

Thời gian nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe trong một năm được tính theo nguyên nhân nghỉ trước đó:

Tối đa 10 ngày: Người lao động nghỉ do mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày do Bộ Y tế ban hành.
Tối đa 7 ngày: Lao động nữ sau sinh con phải phẫu thuật (sinh mổ) hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi.
Tối đa 5 ngày: Các trường hợp còn lại, như ốm đau thông thường, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (sau khi đã nghỉ hết chế độ theo quy định), lao động nữ sinh con sinh thường.

Những ngày nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe được tính bao gồm cả ngày nghỉ lễ, Tết và ngày nghỉ hàng tuần. Do đó, khi xác định số ngày nghỉ, nhân sự nên tính trọn theo lịch liên tục, không loại trừ thứ Bảy, Chủ nhật.

2.2. Cách tính mức hưởng

Mức hưởng dưỡng sức phục hồi sức khỏe là trợ cấp do quỹ bảo hiểm xã hội chi trả, không phải tiền lương do doanh nghiệp thanh toán. Mỗi ngày nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe, người lao động được hưởng một khoản bằng 30% mức lương cơ sở tại thời điểm nghỉ.

Tính đến ngày 15/11/2025, mức lương cơ sở đang áp dụng là 1.800.000 đồng/tháng. Do đó:

Mức trợ cấp một ngày dưỡng sức phục hồi sức khỏe = 30% x 1.800.000 = 540.000 đồng.

Ví dụ: Chị A là lao động nữ sinh mổ, được doanh nghiệp duyệt nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe 7 ngày. Số tiền trợ cấp chị A được nhận là:

7 x 540.000 = 3.780.000 đồng.

Doanh nghiệp cần lưu ý đây là khoản trợ cấp từ BHXH, không tính vào chi phí tiền lương do doanh nghiệp chi trả.

2.3. Quan hệ giữa nghỉ thực tế và quyền hưởng

Chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe được thiết kế để người lao động nghỉ ngơi, phục hồi sức khỏe. Vì vậy:

Người lao động phải thực sự nghỉ việc trong những ngày được duyệt dưỡng sức phục hồi sức khỏe.
Nếu họ vẫn đi làm và hưởng lương theo ngày công, họ không được đồng thời hưởng trợ cấp dưỡng sức phục hồi sức khỏe trong những ngày đó.

Trong thực tế, có người lao động muốn vừa nhận lương, vừa nhận trợ cấp dưỡng sức phục hồi sức khỏe. Nhân sự cần giải thích rõ đây là hai chế độ khác nhau và chỉ được hưởng một trong hai cho cùng một khoảng thời gian.

Quy Trình Giải Quyết Chế Độ Dưỡng Sức Phục Hồi Sức Khỏe

3. Lập danh sách đề nghị tại doanh nghiệp

3.1. Trách nhiệm của doanh nghiệp

Khi xác định người lao động đủ điều kiện và thống nhất số ngày nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe, bộ phận nhân sự sẽ là đơn vị đầu mối triển khai thủ tục. Đây là trách nhiệm của doanh nghiệp, không phải của cá nhân người lao động.

Doanh nghiệp lập Danh sách đề nghị giải quyết chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe theo Mẫu 01B-HSB ban hành kèm Quyết định 166/QĐ-BHXH (hoặc văn bản thay thế nếu sau này có cập nhật).

3.2. Nội dung cần thể hiện trên mẫu

Một số nội dung cần ghi chính xác trên Mẫu 01B-HSB:

Thông tin họ tên, giới tính, chức danh, đơn vị công tác.
Mã số bảo hiểm xã hội của từng người lao động.
Thời gian đã nghỉ ốm đau hoặc thai sản trước đó.
Số ngày nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe được duyệt.

Tại cột ghi chú, nên ghi rõ loại chế độ, ví dụ:

Dưỡng sức phục hồi sau sinh mổ, 7 ngày.
Dưỡng sức phục hồi sau bệnh dài ngày, 10 ngày.
Dưỡng sức phục hồi sau ốm đau thông thường, 5 ngày.

Danh sách phải được người sử dụng lao động ký, đóng dấu và có ý kiến của Ban chấp hành Công đoàn cơ sở (nếu đơn vị có tổ chức Công đoàn).

3.3. Thời điểm lập và gửi danh sách

Doanh nghiệp có thể:

Nộp hồ sơ ngay sau khi người lao động nghỉ xong dưỡng sức phục hồi sức khỏe.
Hoặc gộp nhiều trường hợp trong tháng để nộp một lần, miễn không làm chậm quyền lợi quá lâu.

Cách thứ hai được nhiều doanh nghiệp lựa chọn vì tối ưu công việc hành chính, tuy nhiên nhân sự cần chủ động theo dõi để tránh bỏ sót hoặc nộp quá muộn.

»»» Tham khảo:

Mẫu Quyết Định Bổ Nhiệm Chức Vụ File Word Chuẩn Mới Nhất
Onboarding Là Gì? Quy Trình Hội Nhập Nhân Viên Mới Hiệu Quả
Hồ Sơ Và Thủ Tục Giải Quyết Chế Độ Ốm Đau Cho Người Lao Động
Cách Đăng Ký BHXH Lần Đầu Cho Doanh Nghiệp
Cách Xây Dựng KPI Cho Phòng Ban Trong Doanh Nghiệp

4. Nộp hồ sơ lên cơ quan bảo hiểm xã hội

4.1. Hình thức giao dịch điện tử

Hiện nay, thủ tục giải quyết chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe chủ yếu thực hiện qua giao dịch điện tử. Doanh nghiệp sử dụng phần mềm kê khai BHXH điện tử (IVAN) của nhà cung cấp như VNPT, Viettel, MISA, BKAV…

Nhân sự nhập dữ liệu từ Mẫu 01B-HSB vào phần mềm, kiểm tra độ chính xác, sau đó sử dụng chữ ký số của doanh nghiệp để ký và gửi hồ sơ lên cơ quan BHXH quản lý.

4.2. Lưu ý khi nộp hồ sơ

Một số điểm cần chú ý:

Đảm bảo thông tin trên phần mềm trùng khớp với danh sách giấy nội bộ.
Kiểm tra kỹ mã số BHXH, họ tên người lao động để tránh phát sinh lỗi.
Lưu lại biên nhận điện tử sau khi nộp để tiện theo dõi quá trình giải quyết.

Pháp luật không quy định cứng thời hạn nộp hồ sơ dưỡng sức phục hồi sức khỏe trong bao nhiêu ngày kể từ khi người lao động nghỉ xong, nhưng để bảo đảm quyền lợi và tránh dồn việc, doanh nghiệp nên nộp sớm và có lịch nộp định kỳ.

4.3. Ví dụ về nộp hồ sơ theo đợt

Ví dụ: Tháng 10, công ty có:

Một người nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe 5 ngày sau sinh thường.
Một người nghỉ 10 ngày dưỡng sức phục hồi sức khỏe sau bệnh dài ngày.
Một người nghỉ thai sản trọn 6 tháng.

Sang đầu tháng 11, bộ phận nhân sự lập chung Mẫu 01B-HSB cho cả các trường hợp ốm đau, thai sản và dưỡng sức phục hồi sức khỏe. Hồ sơ được ký số và gửi qua IVAN, BHXH sẽ tiếp nhận và giải quyết cho từng chế độ tương ứng.

5. BHXH tiếp nhận, xét duyệt và chi trả

5.1. Kiểm tra và đối chiếu dữ liệu

Khi nhận hồ sơ điện tử, cơ quan BHXH sẽ:

Kiểm tra tính logic của dữ liệu kê khai.
Đối chiếu với quá trình tham gia BHXH của người lao động.
Kiểm tra thời gian nghỉ ốm đau hoặc thai sản trước đó.
Xem xét thời điểm người lao động quay lại làm việc và thời gian đề nghị nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe có nằm trong 30 ngày hay không.

Nếu phát hiện sai sót, cơ quan BHXH có thể trả lại hoặc yêu cầu bổ sung hồ sơ, điều chỉnh thông tin.

5.2. Thời hạn giải quyết

Theo quy định, cơ quan BHXH phải giải quyết và chi trả chế độ trong thời hạn tối đa 10 ngày làm việc, tính từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Với hệ thống xử lý điện tử hiện nay, nhiều trường hợp được giải quyết nhanh hơn, có thể trong khoảng 3 đến 5 ngày làm việc.

Việc nắm rõ thời hạn giúp doanh nghiệp chủ động thông tin cho người lao động, tránh tâm lý nôn nóng hoặc hiểu lầm về việc chậm chi trả.

5.3. Hình thức chi trả trợ cấp

Sau khi hồ sơ được duyệt, BHXH thực hiện chi trả theo một trong hai cách:

Chuyển toàn bộ số tiền trợ cấp dưỡng sức phục hồi sức khỏe vào tài khoản của đơn vị sử dụng lao động để doanh nghiệp chi trả lại cho người lao động.
Chuyển trực tiếp vào tài khoản cá nhân của người lao động nếu trước đó người lao động đã đăng ký hình thức nhận tiền qua tài khoản.

Song song, cơ quan BHXH gửi thông báo kết quả giải quyết hồ sơ cho doanh nghiệp, thường dưới dạng mẫu thông báo điện tử, trong đó thể hiện chi tiết từng người và số tiền tương ứng.

6. Chi trả cho người lao động và lưu trữ chứng từ

6.1. Đối chiếu số liệu và thông báo nội bộ

Khi nhận được tiền từ BHXH (trường hợp chi qua doanh nghiệp), bộ phận kế toán đối chiếu số tiền thực nhận với thông báo kết quả giải quyết hồ sơ. Bộ phận nhân sự hoặc kế toán nhân sự sau đó thông báo tới từng người lao động về số tiền trợ cấp dưỡng sức phục hồi sức khỏe.

Việc đối chiếu cẩn thận giúp tránh trường hợp chi thiếu, chi nhầm hoặc bỏ sót người được hưởng.

6.2. Hình thức chi trả cho người lao động

Doanh nghiệp có thể chi trả:

Chuyển khoản vào tài khoản nhận lương hằng tháng của người lao động.
Hoặc chi tiền mặt theo quy chế tài chính nội bộ.

Người lao động ký nhận trên bảng thanh toán hoặc phiếu chi, chứng từ kế toán liên quan. Đây là căn cứ chứng minh doanh nghiệp đã thực hiện đúng trách nhiệm chi trả trợ cấp mà BHXH chuyển về.

6.3. Lưu trữ hồ sơ đầy đủ

Doanh nghiệp cần lưu trữ tập hồ sơ liên quan đến chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe, bao gồm:

Quyết định hoặc thông báo nội bộ về việc cho người lao động nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe.
Mẫu 01B-HSB đã lập.
Thông báo kết quả giải quyết hồ sơ do BHXH gửi.
Bảng thanh toán, chứng từ chi tiền cho người lao động.

Hồ sơ được lưu trữ phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra từ cơ quan BHXH hoặc cơ quan quản lý nhà nước về lao động, đồng thời giúp doanh nghiệp dễ dàng tra cứu khi có thắc mắc phát sinh.

7. Một số tình huống thực tế cần lưu ý

7.1. Người lao động không muốn nghỉ nhưng muốn nhận tiền

Trong thực tế, có trường hợp người lao động, đặc biệt là lao động nữ sau sinh, cảm thấy sức khỏe chưa phục hồi nhưng lo ngại nghỉ thêm sẽ ảnh hưởng đến thu nhập hoặc đánh giá chuyên cần nên muốn nhận trợ cấp dưỡng sức phục hồi sức khỏe nhưng vẫn đi làm.

Nhân sự cần giải thích rõ:

Dưỡng sức phục hồi sức khỏe là chế độ nhằm giúp nghỉ ngơi phục hồi sức khỏe;
Người lao động phải nghỉ thực tế mới được hưởng trợ cấp;
Nếu vẫn đi làm, họ chỉ hưởng lương do doanh nghiệp chi trả, không đồng thời hưởng dưỡng sức phục hồi sức khỏe.

7.2. Doanh nghiệp không có tổ chức Công đoàn

Trong doanh nghiệp chưa có Công đoàn cơ sở, việc xem xét và quyết định cho người lao động nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe hoàn toàn thuộc thẩm quyền của người sử dụng lao động hoặc người đại diện theo pháp luật.

Dù không có Công đoàn, doanh nghiệp vẫn nên trao đổi với quản lý trực tiếp và bộ phận nhân sự để bảo đảm đánh giá khách quan, tránh tâm lý ưu ái hoặc bỏ sót.

7.3. Trường hợp nghỉ ốm gối đầu

Có trường hợp người lao động nghỉ ốm dài ngày, đi làm lại một thời gian ngắn, rồi lại tiếp tục nghỉ ốm. Cần phân biệt rõ:

Dưỡng sức phục hồi sức khỏe chỉ áp dụng sau khi người lao động đã nghỉ hết đợt ốm đau hoặc thai sản và quay lại làm việc.
Đợt nghỉ ốm tiếp theo sẽ được tính là một lần nghỉ ốm mới, được giải quyết theo chế độ ốm đau, không phải dưỡng sức phục hồi sức khỏe cho lần trước.

Quyền hưởng dưỡng sức phục hồi sức khỏe chỉ được xem xét trong khoảng 30 ngày đầu tiên kể từ ngày đi làm trở lại sau mỗi đợt nghỉ chế độ.

Quy trình giải quyết chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe không quá phức tạp, nhưng đòi hỏi bộ phận nhân sự và kế toán nắm vững các điều kiện về đối tượng, thời gian, mức hưởng và cách thức lập – nộp hồ sơ. Khi thực hiện đúng quy định, doanh nghiệp vừa bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người lao động, vừa tuân thủ pháp luật và xây dựng hình ảnh đơn vị quan tâm đến sức khỏe, phúc lợi của nhân sự.

Doanh nghiệp nên chuẩn hóa quy trình nội bộ, xây dựng hướng dẫn chi tiết và phổ biến cho quản lý các phòng ban, để mỗi khi có người lao động đủ điều kiện, việc đề xuất và giải quyết chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe được tiến hành nhanh gọn, chính xác và kịp thời.

LÊ ÁNH HR - Nơi đào tạo hành chính nhân sự uy tín nhất hiện nay, đã tổ chức thành công rất nhiều khóa học thuộc lĩnh vực quản trị hành chính nhân sự từ cơ bản đến chuyên sâu, học viên có thể tham khảo thêm: