Hợp Đồng Thử Việc Có Phải Đóng BHXH Không?

Việc xác định đúng nghĩa vụ đóng BHXH trong thời gian thử việc không chỉ ảnh hưởng đến chi phí doanh nghiệp mà còn quyết định quyền lợi an sinh của người lao động trong tương lai.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay vẫn tồn tại nhiều cách hiểu khác nhau, gây nhầm lẫn và dễ dẫn đến sai phạm trong thực thi.

Bài viết dưới đây, Leanh.edu.vn sẽ giúp bạn làm rõ khung pháp lý, các tình huống áp dụng cụ thể và hướng dẫn xử lý đúng luật đối với nghĩa vụ đóng BHXH trong thời gian thử việc – theo cập nhật mới nhất đến năm 2025.

I. Tổng Quan Về Thử Việc Và Các Loại Hợp Đồng Thử Việc

Thử việc là bước khởi đầu trong mối quan hệ lao động, cho phép hai bên đánh giá năng lực, sự phù hợp trước khi chính thức ký kết hợp đồng lao động dài hạn.

Theo Điều 24 Bộ luật Lao động 2019, người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận thử việc một lần với thời gian tối đa:

• 180 ngày đối với công việc của người quản lý doanh nghiệp;
• 60 ngày với công việc chuyên môn kỹ thuật có trình độ từ cao đẳng trở lên;
• 30 ngày đối với công việc yêu cầu trình độ trung cấp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ;
• 06 ngày làm việc với công việc khác.

Tùy theo cách áp dụng, doanh nghiệp có thể:

• Ký hợp đồng thử việc riêng biệt, thường không ghi nhận là hợp đồng lao động, áp dụng mức lương thử việc.
• Ký hợp đồng lao động có điều khoản thử việc, trong đó thời gian thử việc được tính vào thời gian làm việc chính thức nếu được tuyển dụng.

Sự khác biệt này ảnh hưởng lớn đến nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội, và chính là điểm mấu chốt để trả lời cho câu hỏi: hợp đồng thử việc có phải đóng BHXH không?

>>>>> Xem nhiều: Khóa học hành chính nhân sự ở Hà Nội

II. Căn Cứ Pháp Lý Về Việc Đóng BHXH Trong Thời Gian Thử Việc

Theo quy định tại Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (có hiệu lực đến 30/06/2025) và Luật BHXH 2024 (có hiệu lực từ 01/07/2025), người lao động thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc khi:

• Có hợp đồng lao động xác định thời hạn hoặc không xác định thời hạn.
• Có hợp đồng lao động từ 01 tháng trở lên (áp dụng từ 2021).
• Làm việc có hưởng lương và thuộc đối tượng quản lý theo Luật Lao động.

Tuy nhiên, trong thời gian thử việc:

• Nếu chỉ ký hợp đồng thử việc riêng biệt, thì người lao động không thuộc đối tượng bắt buộc đóng BHXH.
• Nếu ký hợp đồng lao động có điều khoản thử việc, thì từ góc độ pháp luật, người lao động vẫn được xem là đang có quan hệ lao động, và do đó phải tham gia BHXH bắt buộc.

Đây là điểm rất quan trọng: hình thức hợp đồng mới là yếu tố quyết định, chứ không phải bản thân giai đoạn thử việc.

Ngoài ra, theo Công văn số 1734/BHXH-QLT ngày 16/5/2019 của BHXH TP. Hà Nội, nếu doanh nghiệp ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 01 tháng trở lên mà có điều khoản thử việc thì phải đóng BHXH kể từ ngày bắt đầu hợp đồng, bao gồm cả thời gian thử việc.

Hợp Đồng Thử Việc Có Phải Đóng BHXH Không?

III. Khi Nào Phải Đóng BHXH, Khi Nào Không?

Để dễ hiểu, ta chia làm 2 trường hợp:

1. Không phải đóng BHXH trong thời gian thử việc nếu:

Doanh nghiệp và người lao động ký hợp đồng thử việc riêng (không phải hợp đồng lao động).

Hợp đồng này không có tính chất ràng buộc như hợp đồng lao động (ví dụ: không có điều khoản bảo hiểm, không cam kết về làm việc lâu dài).

→ Trường hợp này, người lao động không phải tham gia BHXH bắt buộc, và doanh nghiệp cũng không bị xử phạt nếu không đóng.

2. Phải đóng BHXH từ ngày đầu tiên thử việc nếu:

Doanh nghiệp ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 01 tháng trở lên, trong đó có quy định thời gian thử việc.

Hợp đồng được ký theo mẫu của Bộ luật Lao động (bao gồm đầy đủ thông tin về công việc, thời hạn, mức lương, điều kiện lao động...).

→ Người lao động trong trường hợp này được coi là đang làm việc theo hợp đồng lao động, do đó phải tham gia BHXH ngay từ đầu – kể cả trong thời gian thử việc.

Do đó, doanh nghiệp cần xác định rõ loại hợp đồng để áp dụng chính sách BHXH phù hợp và tránh rủi ro pháp lý.

»»» Tham khảo: 

• Thử việc có phải đóng bảo hiểm xã hội không?
• 7 Sai Lầm Khi Làm BHXH Cho Nhân Viên Mới Vào Làm
• Cách Chuẩn Bị Hồ Sơ Khi Thanh Tra BHXH Đến Kiểm Tra
• Các Khoản Thu Nhập Tính Đóng Và Không Tính Đóng BHXH
• Cách Tính Bảo Hiểm Xã Hội (BHXH) Mới Nhất

IV. Những Hiểu Lầm Phổ Biến Về BHXH Trong Thử Việc

Rất nhiều doanh nghiệp hiện nay, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, có cách hiểu chưa đúng hoặc áp dụng linh hoạt theo hướng “tiện lợi” nhưng lại tiềm ẩn rủi ro.

Một số hiểu lầm thường gặp bao gồm:

“Thử việc thì không cần đóng BHXH” – Sai trong trường hợp hợp đồng có bản chất là hợp đồng lao động.

“Chưa chính thức nhận thì chưa cần tham gia BHXH” – Sai nếu người lao động đã bắt đầu làm việc có hưởng lương theo hợp đồng từ 01 tháng trở lên.

“Không ghi rõ trong hợp đồng thì không cần đóng” – Sai vì việc đóng BHXH phụ thuộc vào bản chất hợp đồng, không chỉ phụ thuộc vào điều khoản ghi nhận.

Thậm chí, có doanh nghiệp cố tình chỉ ký hợp đồng thử việc 2 tháng, rồi chấm dứt, sau đó ký lại để né tránh đóng BHXH. Tuy nhiên, hành vi này dễ bị cơ quan BHXH xử lý vì có dấu hiệu “lách luật”.

Lưu ý: Theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP, hành vi không đóng BHXH cho người lao động đúng quy định có thể bị xử phạt hành chính từ 12–75 triệu đồng, tùy theo số lượng người lao động bị vi phạm.

>>>>> Xem thêm: Checklist Hồ Sơ Nhân Sự Cho Doanh Nghiệp Nhỏ Mới Thành Lập

V. Trường Hợp Thực Tế Và Cách Ứng Xử Đúng Luật

Tình huống 1:

Công ty A ký hợp đồng thử việc riêng với chị Hương trong 02 tháng, mức lương thử việc là 85% lương chính thức, không có điều khoản cam kết về BHXH, không ký hợp đồng lao động. → Không phải đóng BHXH.

Tình huống 2:

Công ty B ký hợp đồng lao động 12 tháng với anh Dũng, trong đó có mục “Thời gian thử việc: 02 tháng” với mức lương bằng 90% lương chính thức. → Phải đóng BHXH từ ngày ký hợp đồng.

Tình huống 3:

Công ty C tuyển dụng sinh viên mới ra trường, thử việc bằng văn bản 01 tháng, sau đó ký hợp đồng chính thức 12 tháng. → Không cần đóng BHXH trong tháng thử việc đầu tiên, nhưng bắt buộc đóng BHXH kể từ thời điểm ký hợp đồng chính thức.

Cách ứng xử đúng:

Đối với doanh nghiệp: Nên xác định rõ hình thức hợp đồng, ghi chú cụ thể trong hồ sơ nhân sự. Nếu đã ký hợp đồng lao động từ đầu, cần tham gia BHXH đúng thời điểm.

Đối với người lao động: Cần đọc kỹ nội dung hợp đồng, nắm rõ quyền và nghĩa vụ trong từng giai đoạn. Nếu thuộc diện được đóng BHXH nhưng doanh nghiệp né tránh, nên yêu cầu làm rõ hoặc liên hệ cơ quan quản lý để bảo vệ quyền lợi.

VI. Cập Nhật Mới Từ Luật BHXH 2024 – Ảnh Hưởng Gì Tới Giai Đoạn Thử Việc?

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực từ ngày 01/07/2025 đã có những thay đổi quan trọng, tuy chưa áp dụng trực tiếp cho thời gian thử việc, nhưng có thể ảnh hưởng đến cách doanh nghiệp tiếp cận việc tham gia BHXH.

Một số điểm đáng chú ý:

• Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo hướng bao phủ toàn dân.
• Tăng cường quản lý, giảm tình trạng trốn đóng, nợ đóng BHXH.
• Thắt chặt chế tài xử phạt vi phạm đóng BHXH, trong đó có cả trường hợp ký hợp đồng thử việc nhưng thực chất là hợp đồng lao động.

→ Do vậy, các doanh nghiệp không nên lạm dụng hình thức thử việc riêng để né tránh trách nhiệm đóng BHXH. Việc áp dụng đúng luật từ đầu không chỉ giúp bảo vệ người lao động mà còn tạo uy tín và sự ổn định nội bộ lâu dài.

Hợp đồng thử việc có phải đóng BHXH không? – Câu trả lời không chỉ phụ thuộc vào thời gian hay mức lương thử việc, mà phụ thuộc vào bản chất và hình thức hợp đồng mà hai bên ký kết. Nếu đó là hợp đồng lao động có thời hạn từ 01 tháng trở lên và có điều khoản thử việc, thì nghĩa vụ đóng BHXH phát sinh ngay từ ngày bắt đầu. Trong khi đó, nếu chỉ ký hợp đồng thử việc riêng biệt, doanh nghiệp và người lao động không bị ràng buộc bởi quy định đóng BHXH bắt buộc.

Trong bối cảnh pháp luật ngày càng hoàn thiện và việc thanh kiểm tra ngày càng chặt chẽ, hiểu đúng – làm đúng là cách duy nhất để tránh rủi ro và đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên. Hãy để thử việc là bước khởi đầu thuận lợi, thay vì trở thành một “kẽ hở” dẫn đến vi phạm không đáng có.

Hy vọng bài viết này, Leanh.edu.vn giúp bạn hiểu rõ hơn về Hợp Đồng Thử Việc Có Phải Đóng BHXH Không? Theo Cập Nhật Mới Nhất.

Lê Ánh HR - Nơi đào tạo hành chính nhân sự uy tín nhất hiện nay, đã tổ chức thành công rất nhiều khóa học hành chính nhân sự tại Hà Nội/TPHCM và Online, khóa học C&B, khóa học C&B chuyên sâu, khóa học bảo hiểm xã hội, khóa học thuế TNCN chuyên sâu ... và hỗ trợ kết nối tuyển dụng cho hàng nghìn học viên.

Để biết thông tin chi tiết, bạn vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số hotline: 0904.84.8855 để được tư vấn trực tiếp về các khoá học này.

Ngoài các khóa học hành chính nhân sự chất lượng thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học kế toán online - offline, khóa học xuất nhập khẩu online/offline chất lượng tốt nhất hiện nay.

Thực hiện bởi: LÊ ÁNH HR - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO NGHIỆP VỤ HÀNH CHÍNH NHÂN SỰ SỐ 1 VIỆT NAM